Nieruchomości

Dziedziczenie nieruchomości – co musisz wiedzieć?

22 kwietnia 2025

Otrzymałeś w spadku mieszkanie, dom lub działkę? Sprawdź, jakie dokumenty są potrzebne, jak przebiega postępowanie spadkowe oraz co zrobić, aby bezpiecznie sprzedać nieruchomość po zmarłym krewnym. Ten poradnik przeprowadzi Cię przez cały proces krok po kroku.

Jakie dokumenty są potrzebne przy dziedziczeniu nieruchomości?

Otrzymanie nieruchomości w spadku – domu, mieszkania czy działki – może być dla wielu osób nie tylko emocjonalnym przeżyciem, ale i prawdziwym wyzwaniem formalnym. Proces dziedziczenia, choć uregulowany prawnie, bywa skomplikowany i wymaga dopełnienia określonych procedur. Jakie dokumenty są niezbędne? Jak wygląda cały proces – od chwili śmierci spadkodawcy po możliwość sprzedaży odziedziczonego lokalu?

Podstawy prawne dziedziczenia nieruchomości

Zgodnie z Kodeksem cywilnym (Księga IV – Spadki), spadkobiercy stają się właścicielami majątku z chwilą śmierci spadkodawcy. Aby jednak móc legalnie rozporządzać odziedziczoną nieruchomością – sprzedać ją, wynająć lub przepisać – konieczne jest przeprowadzenie postępowania spadkowego. Jeśli pozostawiono testament, to on wyznacza krąg osób dziedziczących. W przypadku jego braku lub nieważności, dziedziczenie odbywa się według ustawowego porządku, obejmującego najbliższych krewnych.

Warto pamiętać, że nawet przy istnieniu testamentu, część spadku może przysługiwać osobom uprawnionym do tzw. zachowku – zazwyczaj są to dzieci, małżonek lub rodzice zmarłego.

Postępowanie spadkowe – notariusz czy sąd?

W sytuacji, gdy pomiędzy spadkobiercami nie ma sporu, można skorzystać z usług notariusza, który sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Jest to rozwiązanie szybsze i mniej kosztowne niż droga sądowa. Aby notariusz mógł potwierdzić dziedziczenie, należy przedstawić m.in.:

- akt zgonu spadkodawcy,
- testament (jeśli istnieje),
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo,
- dokumentację dotyczącą nieruchomości (np. akt notarialny zakupu, wypis z księgi wieczystej).

Gdy natomiast występuje spór lub notariusz odmówi sporządzenia aktu, konieczne jest postępowanie sądowe. W takim przypadku należy złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku do sądu rejonowego właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Wymagane są te same dokumenty, a dodatkowo: odpisy wniosków dla pozostałych uczestników oraz potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej. Czas oczekiwania na orzeczenie sądu może wynieść od kilku miesięcy do nawet kilku lat.

Wpis do księgi wieczystej – obowiązkowy krok

Uzyskanie potwierdzenia dziedziczenia (notarialnego lub sądowego) nie kończy jeszcze procedury. Aby stać się formalnie wpisanym właścicielem, należy złożyć wniosek o aktualizację wpisu w księdze wieczystej prowadzonej przez sąd rejonowy właściwy dla położenia nieruchomości.

Do wniosku należy dołączyć:
- akt poświadczenia dziedziczenia lub prawomocne postanowienie sądu,
- formularz z danymi właściciela i opisem zmian,
- dowód opłaty sądowej.

Tylko po dokonaniu wpisu można w pełni dysponować nieruchomością – jego brak może uniemozliwić sprzedaż lub stanowić przeszkodę przy uzyskiwaniu finansowania.

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości – co warto wiedzieć?

Dziedziczenie nie zawsze oznacza chęć zatrzymania nieruchomości. Lokal może wymagać kosztownego remontu, być zadłużony lub zbyt oddalony od obecnego miejsca zamieszkania. W takich sytuacjach spadkobiercy często decydują się na sprzedaż. Zanim jednak to nastąpi, konieczne jest zakończenie postępowania spadkowego oraz uporządkowanie wpisów w księdze wieczystej.

Osoby, którym zależy na czasie lub które nie chcą samodzielnie mierzyć się z formalnościami, mogą rozważyć sprzedaż firmie zajmującej się skupem nieruchomości. Wiele takich podmiotów oferuje pomoc na każdym etapie: od analizy prawnej, przez pozyskanie dokumentów, aż po finalizację transakcji – często z możliwością pozostania w lokalu jeszcze przez pewien czas.

Spadek nieruchomości – obowiązki i wybory

Przyjęcie spadku oznacza nie tylko prawa, ale i obowiązki – również te finansowe. Dlatego warto podejść do całego procesu świadomie i z rozwagą. Jeśli sytuacja jest zbyt trudna lub ryzykowna (np. zadłużenie nieruchomości), można spadek odrzucić. Z kolei jeśli decyzja zapadła na korzyść jego przyjęcia, kluczowe jest szybkie i poprawne przeprowadzenie wszystkich procedur.

Jeśli chcesz uzyskać indywidualną pomoc w sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku – skontaktuj się z naszym biurem. Mamy ponad 10 lat doświadczenia w obsłudze takich spraw i wiemy, jak przejść przez cały proces bez stresu. 

Zobacz również